Międzynarodowe Centrum Ewangelizacji "Marianum" Carlsberg

Historia

Dzieło „Marianum” zrodziło się z troski naszych rodaków na obczyźnie o los polskich dzieci, o ich religijne wychowanie, o wychowanie w duchu kultury i tradycji narodowej.

W listopadzie 1952 r. na konferencji Księży Kapelanów Polskich Oddziałów Wartowniczych i Technicznych w Kaiserslautern zwrócił się ks. prałat Juliusz Janusz do obecnego na niej Col. J. B. Murphy, Chief – Chaplain USAREUR, z prośbą o pomoc finansową celem wzniesienia Domu Polskiego w Niemczech.

W Wielki Post 1953 r. katoliccy kapelani US Army przeprowadzają kwestę w swoich kościołach i kaplicach na terenie Niemiec, zbierają 25 tys. DM i oddają je na ww. cel.

W lipcu 1953 r. następuje zakup – przy asystencji prawnej niemieckiego Caritasverband Mannheim – domu z ogrodem w Carlsberg/Pfalz. Cena 24 tys. DM.

Następuje remont domu i kolonie letnie dla dzieci polskich (w namiotach USA obok domu).

Budowa "Marianum"

W latach 1955/56 polscy żołnierze z kompani wartowniczych z okręgu Kaiserslautern, pod kierownictwem pułk. Stefana Piotrowskiego, z baraków ofiarowanych przez Armię Amerykańską wznoszą budynek „Domu Młodzieży Polskiej”.  Pracami koordynuje ks. Arkadiusz Tyczyński, pierwszegy administrator „Marianum” z ramienia Kurii dla Polaków w Niemczech, a potem ks. Juliusz Janusz. Powstaje kuchnia, sala jadalna, 2 sale sypialne na 50 dzieci, kaplica.

Ofiary na rzecz „Marianum” zdobywano różnymi sposobami m. in. przez różnego rodzaju apele, odezwy i konkretne prośby kierowane do ludzi dobrej woli.

12 lipca 1956 r. odbyła się pierwsza Msza ow. w kaplicy „Marianum” odprawiona przez ks. infułata Edwarda Lubowieckiego, Wikariusza Generalnego J.E. Arcybiskupa Józefa Gawliny

W dniu 25 sierpnia 1956 r. odbyło się uroczyste poświęcenie i otwarcie ośrodka i nadanie mu nazwy „MARIANUM”.

27 sierpnia 1956r. odwiedził „Marianum” Adeodat Jan Kard. Piazza, Sekretarz ow. Kongregacji Konsystorialnej, który przybył tu wracając z Kolonii, gdzie był legatem papieskim na „Katholikentag”. Towarzyszył mu Biskup Ordynariusz ze Spiry (Speyer) Izydor Marek Emanuel oraz ks. infułat Edward Lubowiecki.

Siostry Felicjanki

13 czerwca 1956 r. opiekun emigracji polskiej Ks. Arcybiskup Józef Gawlina zawiera w swojej siedzibie w Rzymie umowę z Matką Felicytą, przełożoną generalną Sióstr Felicjanek w sprawie prowadzenia zakładu dla dzieci o nazwie „Marianum” w Carlsbergu. Umowę zawarto na 21 lat.

27 lipca 1956 r. pierwsze 4 siostry Felicjanki z Detroit w USA z prowincji Livonia przybywają do Carlsbergu i obejmują opiekę nad tym dziełem. Następuje rozbudowa zakupionego wcześniej domu na mieszkania dla Sióstr i Kapelana.

Przez 20 lat Siostry Felicjanki prowadziły „Marianum” bezinteresownie, nie pobierając wynagrodzenia. Włożyły w to dzieło ogrom trudu – katechetycznego, wychowawczego, opiekuńczego, gospodarczo-administracyjnego. Prowincja Livonia i Generalat Sióstr Felicjanek wspierały „Marianum” również materialnie, wydając znaczne sumy pieniedzy. W „Marianum” pracowały między innymi siostry: S. Julia (pierwsza dyrektorka), S. Celina (druga dyrektorka), S. Lukrecja (trzecia dyrektorka) S. Klawera, S. Adalberta, S. Angela, S. Pasqualina.

W latach 1956-58 prowadzone są kolonie dla dzieci polskich na przemian z rekolekcjami dla dzieci i dorosłych oraz z kursami dla dziewcząt, a także rekolekcje sodalicyjne dla grup amerykańskich.

W 10 czerwca 1958 r. ks. infułat Edward Lubowiecki przedstawia propozycję, by „Marianum” było domem dla dzieci z rozbitych małżeństw polsko niemieckich.

10 sierpnia 1960 r. – do „Marianum” przybywa Ks. Arcybiskup Józef Gawlina (Opiekun Emigracji), co potwierdza wpis do księgi pamiątkowej: 

Pan Bóg łaskaw. Widać to na przykładzie Domu Dziecka polskiego „Marianum”, którego początki i rozwój są dowodem opieki Najwyższego, a którego duch apostolski dzięki niestrudzonej i ofiarnej pracy Sióstr Felicjanek wyda wspaniałe owoce wśród dzieci naszych. Szczęść Boże! Z serdecznym błogosławieństwem +Józef Gawlina

W czasie od roku 1956 do 1972 ponad 3000 polskich dzieci – sierot, półsierot z małżeństw rozbitych znalazło w „Marianum” dom, opiekę, wychowanie religijne, narodowe.

W 1972 dom został przejęty przez niemiecką opiekę społeczną i stał się międzynarodowy i międzywyznaniowy. Zanika język polski.

W 1977 r. wygasa umowa z Siostrami Felicjankami i opuszczają one Carlsberg, a w 1978r. umiera ks. prałat Juliusz Janusz, główny opiekun oraz inspirator gromadzenia funduszy na „Marianum”.

W październiku 1981 Domu Dziecka „Marianum” zostaje zamknięty po 25 latach istnienia.

Kapłani zasłużeni dla dzieła „Marianum”

Ks. Arcybiskup Józef Gawlina (1892 1964)

Ks. Infułat Edward Lubowiecki (1902-1975)

Ks. Prałat Juliusz Janusz (1906-1976)

Ks. Arkadiusz Tyczyński (1908-1985)

Ks. Antoni Budzyński (1918-1970)

Międzynarodowe Centrum Ewangelizacji Ruchu Światło-Życie

25 marca 1982 „Marianum” staje się Międzynarodowym Centrum Ewangelizacji Ruchu Światło-Życie. Ruch Światło-Życie jest polskim ruchem katolickim, założonym przez Sługę Bożego Ks. Franciszka Blachnickiego (1921-1987).

Ze względu na fakt, że 11 czerwca 1973 roku Kardynał Karol Wojtyła (obecny Papież Jan Paweł II) zawierzył cały Ruch Światło-Życie Niepokalanej Matce Kościoła, nosi on także nazwę: Dzieło Niepokalanej Matki Kościoła.

Mam wrażenie, że nadszedł moment zaangażowania wszystkich sił kościelnych w nową ewangelizację i w misję wśród narodów.Nikt wierzący w Chrystusa, żadna instytucja Kościoła nie może uchylić się od tego najpoważniejszego obowiązku głoszenia Chrystusa wszystkim ludom (Jan Paweł II, Redemptoris missio, 3 )

„Marianum” jest międzynarodowym centrum polskiego Ruchu oazowego Światło-Życie, z zadaniem szerzenia tego Ruchu i wspierania go w ramach duszpasterstwa polonijnego w Niemczech i w innych krajach. Kolebką Ruchu i jego Centralą w Polsce jest Krościenko n. Dunajcem.

W „Marianum” pracują księża Unii Kapłanów Chrystusa-Sługi, oddelegowani do tej posługi. Żeński Instytut Niepokalanej Matki Kościoła posługuje w Centrum, podobnie jak niegdyś Siostry Felicjanki – mieszkając w „domu diakonii” z własną kaplicą. Diakonia prowadzi administracje, sprawy gospodarcze, przygotowuje i obsługuje wszelkiego rodzaju „spotkania carlsberskie” i podejmuje posługę apostolską. Głównie jednak … modli się. Codzienna służba modlitwy to: msza święta, adoracja Najświętszego Sakramentu, jutrznia, nieszpory i różaniec. Oprócz żeńskiego Instytutu Niepokalanej Matki Kościoła w pracy Centrum Ewangelizacji na miejscu, w „Marianum”, i w terenie pomaga szerokie grono Diakonii Ruchu Światło-Życie.

Od roku 1982 odbywają się w Carlsbergu różnego typu (jednodniowe, weekendowe, tygodniowe, 15-dniowe) oazy rekolekcyjne dla dzieci, młodzieży, dorosłych i małżeństw. W samych tylko 15-dniowych rekolekcjach organizowanych przez nasze Centrum „Marianum” wzięło udział od 1982 roku ponad 5 tys. uczestników. W oazach uczestniczyli Polacy z RFN, Austrii, Belgii, Szwajcarii, Anglii i Francji, Skandynawii, a nawet z dalekiej Kanady. W organizowanych od 1954 roku w Polsce przez Ruch Światło-Życie 15-dniowych rekolekcjach uczestniczyło już ok. 1,3 miliona osób. Oazowe metody rekolekcyjne są obecne także w duszpasterstwie polonijnym i miejscowym w wielu krajach świata m.in.: na Słowacji, w Czechach, na Białorusi, w Rosji, na Litwie i Ukrainie, a także w Austrii, USA, Kanadzie, Brazylii….W roku 1999 w 15-dniowych wakacyjnych rekolekcjach oazowych wzięło udział ok. 70 tys. osób.  

„Marianum” w Carlsbergu stało się od 1982 roku ośrodkiem wielu spotkań religijnych: dni skupienia, tridua związane z obchodem wielkich świąt w roku liturgicznym (Boże Narodzenie, Wielkanoc, Zesłanie Ducha Świętego), rekolekcje kilkudniowe itp.

Ks. Franciszek Blachnicki zainicjował roczną Szkołę Animatora Ruchu. Pierwszymi uczestnikami były osoby, które przed stanem wojennym były poza granicami Polski. Uczestniczyła też grupa młodzieży z Ameryki Południowej – podopieczni O. Rufina Oreckiego, który w tym czasie posługiwał w Boliwii.

W dniu 15 sierpnia 1984 Ks. Biskup Szczepan Wesoły udzielił w Carlsbergu święceń diakonatu, a w dniu 25 maja 1985 święceń kapłańskich czterem kandydatom: Kazimierzowi Ćwierzowi, Markowi Dydo, Jackowi Hermie, Ireneuszowi Kopaczowi.Kapłani ci zostali następnie oddelegowani przez Prymasa Polski do pracy pośród Polonii, zwłaszcza metodami Ruchu Światło-Życie.  

W latach 1982-1987 podjęto próbę utworzenia wydawnictwa i drukarni, którą nazwano „Maximilianum”. Niestety, ujawniło się tak wiele różnych trudności – brak doświadczenia, odcięcie od Kraju i niemożność zaangażowania polskiego zaplecza Ruchu, niskie czytelnictwo pośród Polonii, brak szerszego poparcia ze strony duszpasterzy oraz sabotaż i inwigilacja ze strony bardzo aktywnych agentów ówczesnych komunistycznych polskich służb bezpieczeństwa na Zachodzie – że ta próba nie udała się. Po „otwarciu granic”, tę inicjatywę podjęto w Polsce, w już zmienionych warunkach politycznych.

W trudnym czasie stanu wojennego w Polsce, „Marianum” było miejscem spotkań Polonii z całej Europy. Prowadzono Studium Katolickiej Nauki Społecznej oraz rekolekcje dla licznie przybywających tu azylantów, którzy oczekiwali na emigrację do krajów osiedlenia. Wydawano pismo „Prawda – Krzyż – Wyzwolenie”, organizowano sympozja, a także spotkania różnych organizacji polonijnych.Publicznie upominano się także o prawa narodów do samostanowienia. Odbywały się tzw. „Marsze Wyzwolenia Narodów”, na które zapraszano także przedstawicieli innych uciemiężonych przez komunizm narodów. Mówiono wiele o nowej, pojednanej i wolnej Europie, zbudowanej na wartościach chrześcijańskich

  • I MWN (Marsz Wyzwolenia Narodów ) -”Światło Nadziei” (26-28.08.1983)
  • II MWN – „Człowiek Wyzwolony – Wyzwolony Naród” (25-26.08.1984)
  • III MWN – „Nowa Europa w Post-Sovieticum” – „5 lat polskiego sierpnia” (31.08-1.09.1985)
  • IV MWN – „Bez nienawiści – przeciw nienawiści” (30-31.08.1986)
  • V MWN – Po Mszy św. i złożeniu kwiatów na grobie śp. Ks. Franciszka Blachnickiego – Manifestacja na zamku Hambach (30.08.1987)
  • VI MWN – „Chrześcijańska Służba Wyzwolenia Narodów w służbie jedności emigracji” (26-27.08.1988)
  • VII MWN – „Wizja Polski Niepodległej” (25-26.08.1989)

27 lutego 1987 roku ks. Franciszek Blachnicki został powołany do Pana. Po śmierci ks. Franciszka Blachnickiego posługę Moderatora Centrum Ewangelizacji pełnił w latach 1987-1990 ks. Jan Krawiec, a od 1990 roku pełni ks. Jacek Herma. W tych latach byliśmy świadkami wielu zmian w świecie i w Kościele. Musiała więc ulec pewnym zmianom praca „Marianum”. Stał się możliwy swobodny kontakt z Krajem, niektóre z inicjatyw można było podjąć w Polsce. Stało się możliwe wykorzystanie polskiego zaplecza Ruchu Światło-Życie oraz czerpanie z bogactwa spotkań z krajem pochodzenia.

Bóg szeroko otworzył w ostatnich latach drzwi dla dzieła ewangelizacjina Wschodzie i Zachodzie.Oprócz pracy rekolekcyjnej w „Marianum” oraz kontaktów z Polonią Europy Zachodniej,Ośrodek stał się, poprzez zatrzymujące się w nim grupy pielgrzymkoweoraz nowe możliwości kontaktów, miejscem spotkania i misji „wschodniej”,dla Polonii (i nie tylko) na Białorusi, Litwie, Ukrainie, w Rosji.Przez pracę zaś na terenie diecezji Speyer oraz uczestnictwo w oazachosób niemieckojęzycznych, jest „Marianum” także miejscem pojednaniapolsko-niemieckiego.